Hayatın Mucizeleri: Simon Gronowski

Tarih, 19 Nisan 1943. Belçika’daki bir Nazi gözaltı merkezinden 1.631 kişi Auschwitz’in gaz odalarında ölüme gönderilmek üzere yola çıkarılırlar. Brüksel’de, 11 yaşında bir çocuk, annesi ve kız kardeşiyle saklanmakta oldukları evlerinde kahvaltı etmektedirler. Gestapo askerleri, bulundukları yeri basana kadar.

Kaynak: https://www.bbc.com/news/magazine-22188075

Yahudi olarak dünyaya gelmiş olmanın ağır bir bedeli vardır: Yahudi olmak. İlginçtir ki, katliamın merkezi olan Almanya’da katliam başlamadan önce nüfusun en fazla %1’i Yahudi’dir.

Auschwitz’e giden tren yola çıkar. Tren yola çıkmadan önce, Auschwitz yolcuları, Kazerne Dassin adlı gözaltı merkezinde tutulurlar.

Bir grup direnişçi treni Boortmeerbeek’te durdurur. Trenden kaçmak için fırsat kollayanlar vardır. Chana Gronowski, 11 yaşındaki oğlunun çorabına 100 Frank sıkıştırır ve 20 numaralı konvoyun bulunduğu vagonun kapısına doğru oğlunu ittirir. Simon’un boyu yere basmaya yetmez. Hızlanan trenden atlamaya da cesaret edemez Simon. Chana Gronowski, omuzlarından tutarak Simon’u yere doğru bırakır ve Simon trenden annesinin ellerinde indirilir.

İlerlemekte olan trenin tutan dumanına bakar Simon. O sırada, Simon’un bulunduğu yere doğru Alman askerleri tarafından ateş açılır. Trenden indiği noktada karşısına çıkan bir eğimden aşağı inerek hedeften kaçmaya çalışır Simon. Ardından, karşısındaki ormanın içine dalar, ağaçların arasında kaybolur.

11 yaşında bir çocuk korkmaktadır. Panik içindedir. İzcilik bilmenin nimetlerinden faydalanmaya çalışır düştüğü ormanın içinde ve koca arazilerin üzerinde yol alırken. Ablasının piyano başında çaldığı bir şarkıyı mırıldanarak sakinleştirmeye çalışır kendisini. Brüksel’e, babası Leon Gronowski’nin yanına ulaşmak ister. Leon, bir süredir hastanede tedavi görmektedir ve Gestapo’nun evlerini bastığı gün, bu nedenle Auschwitz’in gaz odalarına giden trene bindirilmemiştir.

Yakalanıp tutuklanacağından emindir Simon. Yırtık, sökük ve çamurlu kıyafetlerle, vardığı bir köyün bir evinin kapısını çalar. Yardıma ihtiyacı vardır. Brüksel’e ulaşmalıdır. Bir kadın açar kapıyı. Yolunu kaybettiğini söyler Simon. Ama kadın, kendi can korkusuyla polise teslim eder perişan haldeki Simon’u. Her Belçikalı, gördüğü her Yahudi’yi Gestapo’ya teslim etmek zorundadır. Teslim etmemenin bedeli, anında idamdır.

Jan Aerts, Auschwitz konvoyundan kaçıp kaçmadığını sorar Simon’a. Israrla, yolda kaybolduğunu ve Brüksel’e gitmek istediğini sorar polis memuru Jan Aerts. Auschwitz’in gaz odalarına gitmekten kurtulan üç kişi karakolda yere uzanmış yatmaktadır.

Simon için bir tren ayarlanır. Brüksel’e, babasına ulaşır Simon. Bir Katolik aile tarafından gizlenirler. Chana Gronowski, Auschwitz’e varır varmaz gaz odasına gönderilir. 18 yaşındaki ablası Ita ise, bir sonraki konvoydadır.

Kazerne Dossin’den 25.483 Yahudi ve 351 Roman Auschwitz’in gaz odalarına götürülmek üzere yola çıkarılır. Simon gibi kaçma girişiminde bulunanların 26’sı aynı günün akşamı vurularak öldürülür. 89’u yakalanır. 118’i ise kaçmayı başarır.

20 numaralı konvoyun kadınlarının %70’i Auschwitz’in gaz odalarında can verirken, diğer kadınlar Birkenau’a tıbbı deneylerde kullanılmak üzere gönderilirler.

Chana ve Ita Gronowski, Auschwitz’in gaz odalarında son nefeslerini verirler. Leon Gronowski ise savaşın bitiminden birkaç ay sonra ölür.

Yalnız kalan Simon, yaşadıklarından hesap sormak amacıyla hukuk okur. “Barış” ve “arkadaşlık” hayatının en anlamlı kelimeleri olur kendi ifadesiyle. Caz piyanisti olur aynı zamanda.

Boortmeerbeek’te, 3 Ekim 2021 günü bir opera sahnelendi. Adı, Push. Besteci, Howard Moody. Simon Gronowski’nin 90. yaşına dokuz gün kala sahnelendi Push.

Yıllar boyu çok az konuşur yaşadıklarıyla ilgili olarak Simon Gronowski. Hikayesini anlatması için çok kişi zorlamıştır kendisini. Sonunda, Howard Moody ile tanıştırılır. Chana Gronowski’nin çocuğunu trenden indiriş anından çok etkilenir Howard Moody.

Simon Gronowski, hayatının mucizelerden başka bir şey olmadığını anlatır Howard Moody’ye.

19 Nisan 1943’ten 3 Ekim 2021’e Simon Gronowski’nin hikayesi ve Push. Hayat herkese zor. Ama, bazı insanlara bir başka zor ve bu hayatın içinde mucizelere de çok yer var.